Các phương pháp trong đầu tư chứng khoán bạn phải biết nếu không muốn mất tiền oan

Việc định giá cổ phiếu, thời điểm mua bán là một quá trình phức tạp đòi hỏi người tham gia thị trường chứng khoán phải có nhiều hình thức tiếp cận khác nhau. Một trong những cách tiếp cận đó là sử dụng các phương pháp đầu tư hợp lý. Trạng Quỳnh sẽ tiết lộ những phương pháp trong đầu tư chứng khoán được đánh giá cao không nên bỏ qua.

Nguyên tắc của mọi phương pháp đầu tư chứng khoán

Những nhà đầu tư chứng khoán Carl Icahn, George Soros và Warren Buffett được xem là 3 người thành công nhất trong lĩnh vực này. Sở dĩ có được sự thành công này là nhờ vào năng lực tính toán, phán đoán thị trường, nỗ lực học hỏi và rút kinh nghiệm. 

Tuy đều đã có những bước phát triển nhất định, nhưng phương pháp trong đầu tư chứng khoán của mỗi người là không giống nhau. Dựa trên những kinh nghiệm đúc kết, đầu tư chứng khoán cần tuân thủ những nguyên tắc sau đây:

Chọn đầu tư chứng khoán ngắn hay dài hạn

Trước khi bước chân và con đường này, bạn phải suy nghĩ kỹ lưỡng thời gian nên đầu tư. Sau đó, tìm một chiến lược chung của cả thị trường mà bạn chọn tham gia. Đây là bước có tính chất quyết định, ảnh hưởng tới các bước tiếp theo và sự thành công sau này. Xác định được khoảng thời gian đầu tư sẽ giúp bạn có cái nhìn cận cảnh về các loại cổ phiếu trên thị trường và cụ thể là cổ phiếu bạn định mua.

Chẳng hạn, muốn đầu tư lâu dài bạn cần tìm hiểu những cổ phiếu có tốc độ tăng trưởng ổn định và có sức cạnh tranh. Để làm được điều này, bạn cần đánh giá tình hình hoạt động của loại cổ phiếu đó một cách tổng quan, biến động giá qua các năm. Từ đó, bạn đưa ra các phân tích về ưu nhược điểm, cơ hội và rủi ro rồi mới quyết định đầu tư hay không.

Không đầu tư chứng khoán dựa trên cảm tính

Bình thường, mọi người thường bị cảm tính chi phối về hoạt động và nhận thức. Với một vài trường hợp, cảm tính giúp bạn đưa ra những quyết định đúng đắn và hiệu quả. Nhưng với đầu tư chứng khoán thì điều này là không hẳn.

Chứng khoán luôn biến động bất ngờ, những nhà đầu tư cảm tính thường là những người nếm trải thất bại đầu tiên. Khi đưa ra bất kỳ quyết định mua cổ phiếu nào đó, thay vì đầu tư vào cổ phiếu “yêu thích”, bạn nên dành thời gian để nghiên cứu các bảng báo cáo, phân tích kỹ càng để có quyết định đúng đắn.

Xem thêm: Cách nhanh nhất để mở tài khoản chứng khoán online cho người mới

Trước khi đầu tư chứng khoán cần tìm hiểu những gì?

Thị trường chứng khoán luôn mở rộng cho bất kỳ ai, nhưng không phải ai cũng thành công. Vì vậy bạn cần bỏ thời gian để tìm hiểu và nắm rõ các kiến thức quan trọng trước khi đầu tư chứng khoán.

Tìm hiểu nội dung cơ bản về thị trường chứng khoán

Đối với những người “trái ngành”, trước hết cần nắm vững các kiến thức cơ bản về chứng khoán. Bạn có thể tìm mua các cuốn sách nổi tiếng về lĩnh vực này để có cái nhìn đa chiều và học hỏi kinh nghiệm. 

Đây là những đầu sách được bình chọn là đáng đọc nhất năm 2017 là The Essays of Warren Buffett (Tác giả Lawrence Cunningham), The Intelligent Investor (Tác giả Benjamin Graham), Common Stocks and Uncommon Profit (Tác giả Philip Fisher), Security Analysis (Tác giả Benjamin Graham và David L. Dod), Margin of Safety (Tác giả Seth Klarman).

Tìm hiểu cách đọc bảng điện tử giao dịch chứng khoán

Với những người không chuyên, “chân ướt chân ráo” bước vào sàn giao dịch chứng khoán, sẽ cảm thấy bối rối và không hiểu được những con số chi chít trên bảng điện tử. Tuy mỗi sàn giao dịch chứng khoán và các công ty chứng khoán sẽ có bảng giá riêng nhưng nhìn chung đều giống nhau.  

Bảng chứng khoán điện tử thường bao gồm các cột sau: 

• Mã cổ phiếu: Uỷ ban chứng khoán nhà nước cấp sẽ  cho mỗi công ty chứng khoán một mã cổ phiếu, thường dựa trên tên viết tắt của công ty đó. 
• ĐCGN ( giá đóng cửa gần nhất/giá tham chiếu): Giá này được xem là cơ sở để tính giá trần và giá sàn.
• CE (giá trần): Là mức giá chạm nóc, kịch trần, là mức giá đạt được cao nhất trong phiên giao dịch.
• FL (giá sàn): Là mức giá chạm đáy, thấp nhất đạt được của cổ phiếu trong phiên giao dịch.
• Bên mua
• Bên bán
• Cao nhất: Giá khớp mức cao nhất trong phiên giao dịch.
• Thấp nhất: Giá khớp mức thấp nhất trong phiên
• Khớp lệnh, giá khớp và khối lượng thực hiện mỗi lệnh.
• Thay đổi: Tăng giảm (+,-) so với giá tham chiếu.
• TKL đã khớp: Tổng khối lượng đã khớp.
• Thỏa thuận: Giao dịch thỏa thuận không thông qua khớp lệnh trực tiếp trên sàn giao dịch.
• NN mua, NN bán ( nước ngoài mua/bán).

Theo dõi bản tin chứng khoán

Ngoài việc đọc sách, người tham gia cũng nên thường xuyên theo dõi các bản tin để đưa ra những phân tích và có cái nhìn tổng quan. Đồng thời, nhà đầu tư cũng cần duy trì trạng thái bình tĩnh trước những thay đổi, biến động của thị trường. 

Luôn có kế hoạch đầu tư dài hạn trước biến động của thị trường

Khi tham gia vào thị trường này, chắc chắn không có nhà đầu tư nào khẳng định dự đoán chính xác diễn biến giá trong tương lai. Cổ phiếu có thể tăng trong nay mai nhưng những ngày sau đó có thể giảm mạnh. Vì vậy, nhà đầu tư không nên quan tâm quá nhiều vào những biến động mà cần chú tâm vào kế hoạch ứng phó lâu dài trong mọi tình huống.

Những kế hoạch thường được lập ra bao gồm vốn sử dụng thế nào cho hiệu quả, phân bổ vốn, cắt lỗ, bổ sung vốn… Những tính toán càng chi tiết thì khả năng đương đầu với biến động càng cao.

Đọc thêm: Đây là cách nhanh nhất để hiểu các khái niệm về chứng khoán phái sinh

Các phương pháp trong đầu tư chứng khoán hiệu quả tối ưu

Có hai phương pháp được sử dụng chính khi tham gia đầu tư là phương pháp phân tích cơ bản và phương pháp phân tích kỹ thuật. Tùy theo khả năng, trình độ và thời gian của mỗi người mà có nhiều cách nghiên cứu, phân tích và có những quyết định khác nhau khi đầu tư. 

Nếu như phương pháp phân tích cơ bản đòi hỏi những người tham gia chơi chứng khoán phải có kiến thức bao quát và hiểu biết sâu rộng thì phân tích kỹ thuật cần có những công cụ định lượng dùng trong biểu đồ kỹ thuật. Mỗi phương pháp trong đầu tư chứng khoán đều có những lợi thế và được áp dụng trong các trường hợp khác nhau. 

Phương pháp phân tích cơ bản

Phương pháp phân tích cơ bản được áp dụng để những người chơi chứng khoán có cái nhìn tổng quan về thị trường, định giá cổ phiếu một cách chính xác.

Khái niệm

Đây là một kỹ thuật dùng để xác định giá trị thực của chứng khoán dựa trên các yếu tố cơ bản có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và triển vọng phát triển sau này của doanh nghiệp. Các đánh giá được dựa trên tiềm năng phát triển, rủi ro gặp phải, tác động từ nền kinh tế và dòng tiền mặt. Nhờ vậy nhà đầu tư có thể tính toán được sự chênh lệch của giá hiện hành và giá trị vốn có của cổ phiếu.

Xét một cách tổng quan, phân tích cơ bản giúp chúng ta có cái nhìn rộng hơn về ngành kinh doanh và nền kinh tế hiện nay. Phương pháp đánh giá này dựa trên báo cáo kinh tế, sự kiện tin tức về doanh nghiệp và những thống kê  tài chính qua các năm. 

Chỉ số phân tích cơ bản

Các chỉ số tài chính quan trọng trong phân tích cơ bản gồm:

• Tỷ số thanh toán hiện hành: Thể hiện khả năng của công ty qua việc sử dụng tài sản ngắn hạn như tiền mặt, hàng tồn hay các khoản thu trả cho nợ ngắn hạn.

Cách tính như sau: Tỷ số thanh toán hiện hành= (tài sản ngắn hạn doanh nghiệp)/ Nợ ngắn hạn. Nếu nhỏ hơn 1, tức là công ty không đủ trả các khoản nợ trong kỳ hạn ngắn, tỷ số này cần thuộc khoảng 1-2 để thể hiện doanh nghiệp đảm bảo chi trả các khoản nợ ngắn hạn.

• Tỷ số thanh toán nhanh: biểu hiện cho công ty có đủ các tài sản ngắn hạn có tính thanh khoản cao (chuyển thành tiền mặt ngay) để trả các khoản nợ kỳ hạn ngắn. Tài sản thanh khoản cao là tiền mặt, khoản thu hay đầu tư ngắn hạn.

Tỷ số thanh toán nhanh =Tài sản thanh khoản cao/ Khoản nợ ngắn hạn. Trong đó tài khoản thanh khoản cao được tính dựa trên tài sản lưu động trừ đi giá trị tồn kho. Tỷ số này nằm ở mức lớn hơn 0,5 là chấp nhận được.

• Thu nhập trên cổ phần (EPS): Nhà đầu tư được hưởng lợi nhuận bao nhiêu trên mỗi cổ phần nắm giữ hàng năm. Chỉ số EPS càng cao thì khoản thu nhập trên mỗi cổ phiếu càng lớn.

Các tính: EPS = (Lợi nhuận thu được sau thuế – Cổ tức của cổ phiếu ưu đãi) / (Khối lượng cổ phiếu lưu hành bình quân trong kỳ)

• P/E là chỉ số đo lường mối tương quan của giá thị trường (P) và thu nhập của mỗi loại cổ phiếu (EPS). Chỉ số này cho thấy giá hiện tại cao hơn thu nhập cổ phiếu đó là bao nhiêu, hay đơn giản hơn người chơi trả 1 đồng thì thu nhập như thế nào.

Nếu hệ số cao nhà đầu tư dự kiến tốc độ tăng trưởng cao, hệ số rủi ro thấp nên họ có thể yên tâm về tỷ suất vốn hóa của thị trường. Đây là dấu hiệu dự báo công ty có tốc độ tăng trưởng đạt mức trung bình sẽ trả cổ tức cao.

• Giá trị sổ sách của 1 cổ phiếu (BVPS): Dùng xác địng giá trị cổ phiếu dựa theo sổ sách, nhà đầu tư thường quan tâm đến chỉ số này để so sánh với giá hiện hành của cổ phiếu.

Cách tính: BVPS = (Vốn chủ sở hữu – Tài sản vô hình)/Khối lượng cổ phiếu lưu hành.

• P/B: so sánh giá thị trường của cổ phiếu với giá trị sổ sách, nếu chỉ số này nhỏ hơn 1 có nghĩa là giá trị đích thực của doanh nghiệp cao hơn giá thị trường.

Cách tính: P/B= Giá thị trường/ Giá trị sổ sách cổ phiếu (BVPS)

• Tỷ suất sinh lời trên tài sản (ROA): Đo lường hiệu quả hoạt động kinh doanh, cho biết công ty thu được bao nhiêu lợi nhuận từ 1 đồng tài sản.

Cách tính: ROA = (Tổng lợi nhuận – thuế) / (Tổng tài sản)

• Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE): Cho biết thu được bao nhiêu lợi nhuận từ 1 đồng vốn chủ sở hữu. ROE  phụ thuộc vào hoạt động kinh doanh, quy mô và mức độ rủi ro của doanh nghiệp

Cách tính: ROE = (Lợi nhuận thu được -thuế)/(Vốn chủ sở hữu).

Ngoài ra còn có rất nhiều các chỉ số khác được nhà đầu tư áp dụng để định giá cổ phiếu. Phân tích cơ bản dựa trên những giá trị bền vững, nền tảng ảnh hưởng và làm thay đổi giá cổ phiếu. Vì vậy những nhà đầu tư dài hạn thường áp dụng phương pháp này khi nắm giữ cổ phiếu từ vài tháng đến vài năm.

Nhà đầu tư có thể mua những cổ phiếu bị thị trường đánh giá thấp và biến thành lợi nhuận khi thị trường đánh giá đúng giá trị thực. Thông qua phương pháp này, sự chênh lệch được chỉ ra đây là cơ hội đầu tư hoặc dấu hiệu cho việc bán chốt lời cổ phiếu. 

Cách thức tiếp cận phương pháp phân tích cơ bản

Có nhiều cách để tiếp cận phương pháp phân tích cơ bản  nhưng có 2 cách thường được áp dụng và mang lại hiệu quả gồm: phân tích từ vi mô đến vĩ mô và phân loại cổ phiếu theo doanh thu, lợi nhuận. Trong đó phân tích vĩ mô đến vi mô gồm 5 cấp độ dựa trên các điều kiện kinh tế vĩ mô, thị trường tài chính, lĩnh vực công ty kinh doanh, phân tích công ty, cổ phiếu.

Phương pháp phân loại cổ phiếu theo doanh thu và lợi nhuận gồm cổ phiếu hàng đầu (bluechips), cổ phiếu tăng trưởng, cổ phiếu phòng vệ, cổ phiếu chu kỳ, cổ phiếu thời vụ. Qua các phương pháp phân tích nhà đầu tư sẽ định giá được cổ phiếu và tính toán có nên đầu tư hay không.

Phương pháp phân tích kỹ thuật

Khác với phương pháp phân tích cơ bản dựa vào hiệu quả kinh doanh của công ty, phân tích kỹ thuật dựa trên nghiên cứu giá cổ phiếu và khối lượng giao dịch.

Khái niệm

Phân tích kỹ thuật là phương pháp dựa vào biểu đồ diễn biến giá cả và khối lượng giao dịch cổ phiếu để phân tích biến động cung- cầu tác động đến cổ phiếu. Từ đó nhà đầu tư sẽ quyết định thời điểm mua vào, bán ra hay giữ lại cổ phiếu.

Phân tích kỹ thuật thường áp dụng cho với các chiến lược ngắn hạn. Các công cụ áp dụng trong kỹ thuật này sẽ xem xét các tác động cung cầu ảnh hưởng tới giá cổ phiếu như thế nào.

Ưu điểm và nhược điểm của phân tích kỹ thuật

Phân tích kỹ thuật giúp xác định các tín hiệu để các nhà đầu tư có thể thành công trong chiến lược của mình. Nếu phân tích cơ bản dùng để ra quyết định có nên đầu tư hay không,thì phương pháp trong đầu tư chứng khoán này lại dùng trong xác định thời điểm giao dịch.

Tuy nhiên, thị trường chứng khoán cũng có nhiều tác động bất ngờ mà phương pháp phân tích kỹ thuật không thể phát hiện ra. Việc sử dụng cả 2 phương pháp phân tích không đảm bảo sẽ đem đến hiệu quả 100% cho các chiến lược. Vì thế nhà đầu tư cũng nên đặt ra chiến lược hạn chế rủi ro để giảm thiểu tác động bất lợi đến danh mục đầu tư.

Vai trò 

Phân tích kỹ thuật là công cụ hữu dụng giúp nhà đầu tư với 3 chức năng:

• Công cụ báo động: Phương pháp này cảnh báo sự phá vỡ các ngưỡng an toàn gồm hỗ trợ, kháng cự và thiết lập mức giá mới thực sự. Đối với nhà đầu tư, nhận biết sớm các dấu hiệu về thay đổi mức giá sẽ giúp họ có hành động mua bán cổ phiếu kịp thời.
• Công cụ xác nhận: Các phương pháp phân tích kỹ thuật được kết hợp với nhau hoặc kết hợp với phân tích cơ bản sẽ đánh giá xu thế giá cả tiềm năng. Thông qua sự kết hợp này, trader có thể đưa ra kết luận chính xác nhất.
• Công cụ dự đoán: Sử dụng các kết luận sau phân tích kỹ thuật giúp nhà đầu tư dự đoán và kỳ vọng về giá chứng khoán.

Cơ sở

Phương pháp này dựa trên giá cả hiện tại, thông qua đó sẽ nắm bắt thông tin và tâm lý thị trường. Hơn nữa, giá cả dù trong ngắn hay dài hạn cũng có thể lặp lại xu hướng trong quá khứ và báo hiệu hành động trong tương lai. Các trader kỹ thuật tin rằng hành động của quá khứ và hiện tại là chỉ số đáng tin cậy về hành động giá trong tương lai. 

Dựa trên biểu đồ, các nhà đầu tư cố gắng đưa ra các biến động giá và thường xuyên kiểm tra các khung giờ 5 phút, 15 phút, hàng giờ, 4 giờ và biểu đồ hàng ngày. Tùy thuộc vào đầu tư ngắn hay dài hạn mà phân tích biểu đồ dựa trên khung giờ nào.

Một số phương pháp phân tích kỹ thuật

Có nhiều phương pháp phân tích kỹ thuật khác nhau và có sự khác biệt cơ bản, nhưng kết hợp các phương pháp này sẽ trở thành công cụ hữu dụng cho trader. Hiện nay, các phương pháp thông dụng nhất là:

• Phân tích đồ thị nến Nhật.
• Phân tích nguyên lý sóng Elliott.
• Ứng dụng mô hình đảo chiều (Reversal) và mô hình tiếp tục (continues).
• Phân tích lý thuyết Dow (Dow Theory).
• Ứng dụng xường xu hướng (Trendline Charting).
• Ứng dụng dãy số fibonacci (Fibonacci Series).
• Ứng dụng hệ thống chỉ báo Phân tích kỹ thuật (Technical Indicator).
• Ứng dụng điểm Pivot (Pivot Point).
• Phương pháp đầu tư Canslim- William O’Neil.
• Phương pháp phân tích của Wyckoff.

Mối quan hệ của phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật

Thông thường, các quyết định của trader hầu hết dựa trên phân tích cơ bản nhưng xác định điểm vào và ra trên sàn giao dịch phụ  thuộc và phân tích kỹ thuật. Phân tích cơ bản dựa trên những lý thuyết để đưa cổ phiếu về giá trị thận của nó và nhận biết xu hướng giá trên thị trường. 

Trong khi đó, phân tích kỹ thuật lại dựa trên đồ thị giá xả để chỉ ra cách ứng xử trước mắt, chọn thời điểm mua vào bán ra. Phương pháp phân tích cơ bản là nền tảng trong khi phân tích kỹ thuật bổ trợ thêm cho nền tảng đó và khắc phục được nhược điểm của phân tích cơ bản.  

Có thể bạn quan tâm: Khám phá bí mật về chiến thuật chơi chứng khoán

Thất bại khi đầu tư chứng khoán do đâu?

Những người mới bước chân vào thị trường chứng khoán, gặp không ít trở ngại. Nếu đã áp dụng đúng các phương pháp trong đầu tư chứng khoán nhưng vẫn thua lỗ, có thể bạn đã phạm phải các sai lầm dưới đây.

Không biết chọn loại cổ phiếu nào

Đây là khó khăn mà bất kỳ nhà đầu tư mới nào cũng gặp phải. Mỗi nhà đầu tư thường có những phương pháp riêng để chọn loại chứng khoán cho riêng mình. Có người dựa vào tin tức, có người dựa vào những doanh nghiệp kinh doanh tốt hoặc chọn mã cổ phiếu có biểu đồ kỹ thuật đẹp. Bạn  nên tìm lời khuyên từ môi giới hoặc những người có kinh nghiệm chơi để có sự lựa chọn phù hợp.

Không biết thời điểm mua, bán

Khi chọn được cổ phiếu ưng ý, nhiều người lại băn khoăn khi nào mua, khi nào bán. Mua cổ phiếu của doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả nhưng không chắc nhà đầu tư mua vào sẽ sinh lời. Lúc này, bạn cần phân tích kỹ thuật biểu đồ để xác định điểm mua và bán.

Không kiểm soát tốt tâm lý khi đầu tư

Bạn cần lưu ý những trạng thái tâm lý ảnh hưởng tiêu cực khi đầu tư chứng khoán. Điển hình như tự tin thái quá, hiệu ứng đám đông, sợ thua lỗ… Bạn cần loại bỏ những cảm xúc này để tỉnh táo khi tham gia đầu tư.

Đọc thêm: Cách nhanh nhất để hiểu về thị trường chứng khoán

Hùa theo tâm lý đám đông

Nhiều người lựa chọn đầu tư theo cảm tính, theo những cổ phiếu đang “hot” trên sàn giao dịch mà dẫn tới thua lỗ nặng nề. Để thành công trong lĩnh vực này, nhà đầu tư cần là người thông minh, xác định rõ được giá trị thực của mã cổ phiếu. 

Thiếu kiến thức về chứng khoán

Phần lớn các nhà đầu tư chứng khoán tại Việt Nam là những cá nhân. Việc tham gia vào thị trường khá đơn giản và nhiều người nhìn nó theo hướng như một “sòng bạc đỏ đen”. Vì thế, họ thường trông chờ vào may mắn khi mua cổ phiếu hơn là đầu tư thời gian để trang bị kiến thức. Do đó dẫn tới thua lỗ nặng nề mà không biết nguyên nhân do đâu.

Không có kiến thức đầu tư cũng như cách chơi, bạn chắc chắn sẽ bị rơi vào tình trạng thất bại nặng nề. Đừng đợi chờ may mắn, hãy trang bị ngay cho những kiến thức quan trọng để không phải hối hận khi đầu tư quá tay.

Không có sự hỗ trợ đắc lực

Sự hỗ trợ trong đầu tư chứng khoán không phải là nghe ai đó mách cổ loại cổ phiếu nào tốt, nên mua bán gì. Mà hỗ trợ ở đây là từ những người có kiến thức, kinh nghiệm về đầu tư vững vàng. Họ sẽ hướng dẫn chi tiết, chỉ dạy bạn các chiến lược đầu tư hiệu quả, phân bổ vốn thích hợp và chọn ngành cần tập trung cho giai đoạn này.

Không đầu tư thời gian và tâm huyết

Trừ các công ty chứng khoán và quỹ đầu tư, những người tham gia vào giao dịch trên sàn đa số chọn đây là nghề tay trái. Hoặc cũng có nhiều người xem đây là một kênh đầu tư cá nhân như gửi tiết kiệm. Điều này sẽ dẫn tới bạn không có thời gian dành thời cho chứng khoán.

Đọc thêm: Sự thật tồi tệ về 10 sai lầm khi chơi chứng khoán

Trên thực tế, với các nhà đầu tư đã có kinh nghiệm họ dành rất ít thời gian cho chứng khoán. Nhưng để đạt được điều này, bạn cần có nền tảng kiến thức vững vàng và có chiến lược áp dụng các phương pháp trong đầu tư chứng khoán linh hoạt. Hơn nữa, bạn phải sẵn sàng bỏ ra công sức và tâm huyết thời gian đầu, tương lai bạn chắc chắn sẽ hái được quả ngọt.

Hiện nay, giữa một biển thông tin nhiễu loạn, nhiều người không biết bắt đầu từ đâu và mải miết tìm phương pháp đầu tư hiệu quả. Vì vậy, để có hướng đi đúng đắn hãy liên hệ ngay tới 0981746426. Trạng Quỳnh sẽ “cầm tay chỉ việc”, định hướng cho bạn những cách thức đầu tư mang lại lợi nhuận cao nhất.