Sự thật tồi tệ về 10 sai lầm khi chơi chứng khoán

Đầu tư chứng khoán đang là kênh đầu tư được nhiều người quan tâm bởi có thể mang đến tỷ suất sinh lợi cao trong khi nguồn vốn ban đầu không cần phải quá lớn. Tuy nhiên, nếu không có sự chuẩn bị ngay từ đầu về mặt kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm, người chơi đa phần sẽ phải nếm trái đắng. Vậy những sai lầm khi chơi chứng khoán là gì và làm thế nào để có thể tránh khỏi? Hãy để Trạng Quỳnh giúp bạn trả lời câu hỏi thông qua nội dung bài viết sau.

Không chuẩn bị kiến thức trước khi tham gia thị trường

Chỉ quan tâm đến kết quả, không quan tâm đến sự chuẩn bị

Sai lầm khi chơi chứng khoán đầu tiên mà rất nhiều người mắc phải chính là lao vào đầu tư khi thấy được những thành quả của người khác đạt được mà không quan tâm tại sao họ có được điều đó. Đúng vậy, có khá nhiều trường hợp khi thấy người chơi khác tậu được xe, nhà sau một khoảng thời gian ngắn liền cảm thấy hào hứng và cho rằng chính bản thân cũng có thể được như vậy nếu làm giống họ. Tuy nhiên, đầu tư chứng khoán không phải là trò cờ bạc, người chơi nếu muốn thành công cần phải có sự chuẩn bị đầy đủ về nền tảng kiến thức bao gồm: các phương pháp đầu tư, cách phân tích chỉ số tài chính, cách đọc hiểu và phân tích báo cáo tài chính, các chiến thuật chơi chứng khoán, dấu hiệu nhận biết thị trường,…

 Việc quá tin tưởng, chơi theo lời khuyên của người khác, chọn lựa theo mã chứng khoán mà người khác đã chọn mà bỏ qua những nguy cơ rủi ro có thể gặp phải đa phần sẽ khiến nhà đầu tư non trẻ nhanh chóng đối mặt với thất bại. Bởi bạn có thể bắt chước họ ở những mã chứng khoán, nhưng nên làm như thế nào khi thị trường biến động, đâu là thời điểm thích hợp để mua vào, bán ra, đâu là điểm chạm đáy,…thì bạn hoàn toàn không thể biết được. Nói cách khác, cho dù rổ sản phẩm của bạn giống với người khác nhưng có thể kết quả sẽ hoàn toàn khác nhau.

>>Tìm hiểu ngay Gói vip hỗ trợ đầu tư của Trạng Quỳnh

Chuẩn bị kiến thức hời hợt, thiếu chuyên sâu

Một sai lầm khác cũng khá trầm trọng không thua kém so với việc nghe theo lời khuyên của những người chơi khác chính là tìm hiểu kiến thức nhưng khá hời hợt, không nắm vững vàng về những gì cần thiết. Nói trắng ra, việc không học hành đến nơi đến chốn cũng sẽ không giúp ích bạn được bao nhiêu so với người nhảy vào thị trường trong tình trạng chưa biết gì. Sở dĩ nói như vậy bởi nếu chỉ hiểu các khái niệm một cách mơ hồ, sẽ không tạo được cho nhà đầu tư tâm thế tự tin khi áp dụng vào thực tế.

Khi không có đủ sự kiên định, người chơi sẽ rất dễ sa ngã, a dua theo ý kiến của người khác và đưa ra phán đoán sai lầm. Nói tóm lại, trước khi muốn làm chủ cuộc chơi, người tham gia cần làm chủ chính mình, có chính kiến riêng và đủ cơ sở để đảm bảo cho sự kiên định đó. Bên cạnh đó, trước khi học cũng cần kiểm tra xem nguồn kiến thức có độ tin cậy cao hay không. Đối với lĩnh vực chứng khoán, sẽ có vô vàn những kiến thức khác nhau và nhiệm vụ của học chính là kiểm tra xem liệu kiến thức có nguồn gốc như thế nào, có phù hợp hay không trước khi tìm hiểu.

>>Nhận Hỗ trợ đào tạo trực tiếp với người thầy Quỳnh

Ảo tưởng về khả năng của bản thân

Tự tin là thái độ cần thiết để người chơi chứng khoán có thể mạnh dạn đặt lệnh và mạo hiểm khi thị trường có nhiều biến động. Tuy nhiên, tự tin không đồng nghĩa với việc ảo tưởng về sức mạnh của chính mình và đây là điều rất tai hại mà nhiều nhà đầu tư gặp phải. Có thể nói, kiến thức là không bao giờ đủ đối với những người chơi chứng khoán. Và ngoài kiến thức còn phải trang bị thêm rất nhiều thứ khác như kỹ năng phân tích thị trường, kinh nghiệm “chiến đấu” hay khả năng kiểm soát cảm xúc,…

Nói như vậy, khi người chơi bắt đầu tích được một mớ kiến thức kha khá và có thái độ cho rằng chính bản thân có thể lường trước những diễn biến tiếp theo trên thị trường cũng chính là lúc họ lơ là việc học hỏi và bắt đầu bị kiểm soát cảm xúc. Thị trường sẽ liên tục biến hóa khôn lường, ví như từ tháng 3 năm 2020 thị trường đã diễn biến tăng liên tục nhưng ai sẽ biết sau đó như thế nào? Ngay cả George Soros hay Warren Buffett cũng cần phải luôn lập cho bản thân những kế hoạch từ trước và những phương pháp dự phòng đi kèm thì bạn có chắc mình chính là nhà tiên tri tài năng hay không?

Đọc thêm: Khám phá bí mật về chiến thuật chơi chứng khoán

Không dám đưa ra thái độ dứt khoát khi chơi

Thị trường sẽ không tăng mãi mãi cũng như không giảm mãi mãi. Nhiều nhà đầu tư khi chưa có kinh nghiệm sẽ rất dễ bán tống, bán tháo khi bắt đầu thấy màu đỏ xuất hiện, nhưng sau khi bán xong giá cổ phiếu lại tiếp tục tăng. Và tương tự, người chơi cũng sẽ rất dễ bị chìm đắm trong vinh quang khi cổ phiếu tăng giá, họ cứ đinh ninh giá vẫn còn tăng nữa mà chưa vội bán ngay. Nhưng trong hầu hết trường hợp, kết quả có được lại không như mong đợi.

Như vậy sai lầm khi chơi chứng khoán trong trường hợp này chính là việc người chơi không biết cắt lỗ và cắt lãi đúng lúc. Điều này có thể xuất phát từ việc bị chi phối cảm tính quá nhiều khi tham gia thị trường hoặc có thể do nhà đầu tư chưa có đủ những phân tích xác đáng để làm căn cứ để có thể tin tưởng vào sự biến động của những con số. Mỗi nhà đầu tư tài ba thường đúc kết cho bản thân những kinh nghiệm riêng và người chơi nên học hỏi nhiều hơn để đúc kết kinh nghiệm và có những phán đoán chính xác.

Đầu tư chứng khoán theo phong trào

Tại nước ta, bắt đầu từ năm 2020 đã có một làn sóng F0 xuất hiện và nhanh chóng trở nên giàu có trên thị trường chứng khoán. Đây được gọi là thời điểm vàng, người chơi sau chỉ cần đi theo người chơi trước là có thể kiếm được đồng lời bởi chiều giá chứng khoán thời điểm đó chỉ có một chiều duy nhất là tăng trưởng. Một số người mang danh F0 lúc bấy giờ rất tự hào về bản thân vì họ đang nghĩ rằng do họ tài giỏi mà không nghĩ rằng đó là sự chiêu đãi của thời thế.

Như vậy, thực tế những nhà đầu tư a dua đầu tư theo có được lợi nhuận cũng là do may mắn, gặp thời. Nhưng sẽ như thế nào ở giai đoạn tiếp theo khi thị trường xuất hiện nhiều biến động mới là vấn đề cần phải được giải quyết. Sự thiếu kinh nghiệm, kiến thức và kỹ năng sẽ là con dao giết chết nhà đầu tư, lấy đi tất cả những gì họ đang có được coi như “ngu phí” mà họ cần phải bỏ ra cho việc đầu tư theo phong trào mà không có chính kiến của bản thân.

Đọc thêm: Sự thật khó tin về cách chơi chứng khoán của nhà đầu tư F0

Sai lầm khi chơi chứng khoán – Ưu tiên mua cổ phiếu giá thấp

Một số người chơi chứng khoán cho rằng việc sở hữu số lượng lớn chứng khoán được rao bán với mức giá thấp sẽ có lợi hơn rất nhiều so với chỉ mua một lượng ít cổ phiếu có giá cao. Câu nói trên tương tự với việc thay vì mua cổ phiếu Bluechip, nên ưu tiên mua cổ phiếu Penny sẽ tốt hơn? Xin thưa, số lượng chưa chắc tốt bằng chất lượng, trong khi chứng khoán Bluechip có hậu thuẫn phía sau là những công ty vốn hóa lớn, rủi ro ít hơn và khả năng tăng trưởng tốt hơn.

Thì cổ phiếu Penny đa phần là sản phẩm của những công ty non trẻ, mới xuất hiện trên thị trường với quy mô nhỏ rất dễ gặp phải những biến động. Nói như vậy không phải để phủ định ý kiến trên nhưng trong đa phần trường hợp nếu không những căn cứ thông tin xác đáng về tiềm năng phát triển trong tương lai của cổ phiếu penny thì chọn lựa cổ phiếu bluechip vẫn nên được ưu tiên nhiều hơn để làm giảm nguy cơ gặp phải rủi ro. Người chơi sẽ càng hiểu hơn quy luật này khi tìm hiểu sâu về các chiến thuật chơi chứng khoán của người nhiều kinh nghiệm.

Chỉ chú trọng một số chỉ số tài chính chủ chốt

Một sai lầm khi chơi chứng khoán khác của nhà đầu tư thường vướng vào bẫy không có sự kết hợp phân tích tất cả các chỉ số tài chính với nhau trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Lấy ví dụ, một số người sẽ cho rằng nếu muốn biết có nên đầu tư vào cổ phiếu nào đó hay không thì cần nhìn xem cổ tức của năm trước đó chiếm tỷ lệ như thế nào. Một số thành phần kỹ tính hơn sẽ xem xét thêm về chỉ số P/E đạt được thông qua báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Tuy nhiên, hơn hết họ không biết rằng chỉ số tăng trưởng EPS cũng rất quan trọng và không nên bỏ qua khi đưa ra quyết định.

Đúng vậy, tỷ lệ chi trả cổ tức cao có thể xuất phát từ nguồn vay nợ để trấn an chủ đầu tư, càng trả nhiều công ty càng trở nên yếu kém. Trong khi đó, nếu chỉ số EPS tăng trưởng đều qua các năm sẽ chứng tỏ được khả năng làm ăn hiệu quả giúp công ty phát triển bền vững. Họ có thể không chi trả cổ tức hoặc đang dùng toàn bộ lợi nhuận có được để tiếp tục đầu tư kinh doanh và điều này càng làm chỉ số EPS tiếp tục tăng trong thời gian tới, mang đến triển vọng lớn hơn cho mã chứng khoán mà bạn đang nắm giữ.

Đọc thêm: Nếu bạn biết cách đọc báo cáo tài chính theo phương pháp này sớm thì tốt hơn

Sử dụng tỷ lệ đòn bẩy quá cao

Ngay cả khi chơi chứng khoán với cương vị cá nhân hay thông qua các quỹ đầu tư, người chơi vẫn được khuyên không nên sử dụng đòn bẩy quá cao bởi sẽ rất dễ mất đi sự kiểm soát. Đúng vậy, đòn bẩy càng cao sẽ mang đến lợi nhuận càng cao nhưng đổi lại rủi ro cũng tăng đáng kể. Lấy ví dụ, khi bạn có 1 vay thêm 1 thì lợi nhuận và rủi ro chỉ tăng lên gấp đôi. Nhưng nếu tỷ lệ của bạn là có 1 vay thêm 10 thì rủi ro đã gia tăng lên thêm 10 lần. Do đó, nếu không tự tin tuyệt đối vào khoản đầu tư của chính mình, chưa có những phân tích xác đáng và nhiều năm kinh nghiệm chơi chứng khoán, tốt hơn hết không nên quá mạo hiểm.

Quá cố chấp trong đầu tư

Sai lầm khi chơi chứng khoán của nhiều nhà đầu tư chính là quá cố chấp trước những quyết định từ trước mà không biết linh hoạt thay đổi theo thời thế. Rất có thể họ cho rằng bản thân giữ thái độ kiên định như thế là tốt và tình hình sẽ được cải thiện nhanh chóng trong thời gian sắp tới. Cho đến khi gần như mất trắng những gì đang có thì việc cắt lỗ đã trở nên không còn ý nghĩa. Vậy vấn đề ở đây nằm ở chỗ làm thế nào để nhà đầu tư biết khi nào nên giữ thái độ kiên định và khi nào nên biết dừng lại đúng lúc để giảm thiểu nguy cơ rủi ro.

Có thể thấy, nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng trên thường do nhà đầu tư chưa tích lũy đủ kinh nghiệm và kiến thức để có sự phán đoán chính xác cho xu hướng sắp tới. Đối với lý do này, nhà đầu tư sẽ dần cải thiện được nếu thường xuyên trau dồi thêm kiến thức và các kỹ thuật chơi chứng khoán. Trong trường hợp sự cố chấp xuất phát chủ yếu từ việc bị cảm tính chi phối, người chơi cần có những chiến thuật để tự trấn an chính mình. Cảm tính là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến sự thất bại trong đầu tư chứng khoán mà rất nhiều người khó vượt qua.

Chọn sai xu hướng khi tham gia thị trường

Có một phương pháp trong đầu tư chứng khoán mà nhiều người vẫn hay áp dụng chính là phương pháp đầu tư theo đà tăng trưởng. Nói cho rõ hơn chính là khi thị trường đang tăng điểm hãy tiếp tục bỏ tiền vào để có thể thắng đậm hơn vì chắc chắn nó sẽ còn diễn biến tích cực trong một khoảng thời gian nữa.

Và điều này cũng đồng nghĩa, nếu trong thời điểm đó, bạn muốn thành cá chép lội ngược dòng thì phần lớn tình huống nhận về sẽ là những rủi ro mất tiền. Mấu chốt của vấn đề nằm ở chỗ cần có đủ kinh nghiệm và sự phân tích chuyên sâu để biết đâu là thời gian nên bỏ thêm tiền vào cuộc chơi và đâu là thời gian nên bắt đầu cắt lời và quay đầu. Càng có nhiều kinh nghiệm chinh chiến nhà đầu tư sẽ càng trở nên nhạy bén hơn, và điều này cũng có thể tích lũy nhanh chóng hơn khi học hỏi kinh nghiệm của người khác.

Đọc thêm: Cách nhanh nhất để hiểu về thị trường chứng khoán

Đúc kết vấn đề

Nên chuẩn bị nền tảng kiến thức trước khi đầu tư

Groucho Marx đã từng nói: “Hãy học từ sai lầm của người khác. Bạn sẽ không bao giờ sống đủ lâu để phạm phải tất cả sai lầm”. Đúng vậy, kiến thức là vô tận nhưng cuộc đời mỗi người là có giới hạn. Chính vì thế, bạn không thể chờ thời gian trôi qua đủ lâu để có thể đúc kết hết những gì cần thiết, nhất là khi chúng sẽ phát sinh thêm mỗi lúc một nhiều. Do đó, để nhanh chóng vững bước, tự tin trong những nước cờ của chính mình, khắc phục được những sai lầm khi chơi chứng khoán, người chơi nên chủ động học hỏi, chủ động trau dồi từ kinh nghiệm của những người chơi giỏi hơn.

Chọn nước cờ khôn ngoan thích hợp với mục tiêu của bản thân

Việc một người chọn lựa đầu tư vào thị trường chứng khoán để gắn bó lâu dài sẽ không giống với việc chỉ xem nó như một kênh cộng thêm để đầu tư sinh lời. Mục đích khác nhau sẽ dẫn đến thái độ, suy nghĩ, hành động khác nhau và kết quả vì thế cũng sẽ không giống nhau. Lời khuyên cho người muốn gắn bó với thị trường lâu dài chính là đi từng nước cờ thật chắc chắn từ cơ bản đến nâng cao. Không nhảy bổ ngay vào để tìm kiếm lợi nhuận mà nên bắt đầu với việc trau dồi kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cần thiết.

Khi lượng kiến thức đã được tích đủ sẽ dần biến người chơi F0 gia nhập vào đội người chơi Fn và lợi nhuận theo đó cũng sẽ gia tăng bền vững. Trong khi đó, nếu chỉ đơn thuần muốn sử dụng kênh chứng khoán như một công cụ sinh lời, người chơi không được quá khuyến khích tự đầu tư cá nhân mà nên thông qua quỹ đầu tư. Những chuyên viên lâu năm trên sàn sẽ làm giảm tối đa rủi ro và nâng cao khả năng sinh lời. Nhưng có một điều chắc chắn lợi nhuận kiếm được sẽ không hấp dẫn bằng việc tự làm mọi thứ, và hơn hết nhà đầu tư cũng sẽ trở nên phụ thuộc hơn, không thể làm chủ được cuộc chơi.

Đọc thêm: Làm thế nào để chọn mua cổ phiếu tốt nhất?

Kết luận

Nói chung, có nhiều cách khác nhau để khắc phục những sai lầm khi chơi chứng khoán. Trong đó, việc thường xuyên trau dồi kiến thức và kinh nghiệm được cho là giải pháp tối ưu và tiết kiệm thời gian nhất. “Dục tốc bất đạt”, nhà đầu tư không nên nuôi ảo tưởng có thể nhanh chóng nắm bắt được thị trường ngay khi mới nhảy vào để kiếm lời trong khi những nhà đầu tư lâu năm vẫn có thể thất bại. Thay vào đó nên tạo nền tảng kiến thức vững chắc từ cơ bản đến nâng cao để có thể tự tin chọn được chứng khoán tiềm năng.